Prema tome, članstvo u odboru poverilaca prestaje po sili zakona (ex lege) i ako je parnica za utvrđenje osporenog potraživanja blagovremeno pokrenuta podnošenjem tužbe, ali je pravosnažno okončana u korist stečajnog dužnika, dakle odbijanjem tužbenog zahteva, ili povlačenjem tužbe i sl. Međutim, do prestanka članstva u odboru poverilaca može doći samo ako je potraživanje osporeno u celosti, jer je novelom ukinuta mogućnost prestanka u slučaju delimičnog osporavanja potraživanja, tj. u delu koji predstavlja najmanje dve trećine prijavljenog potraživanja. Na ovaj način, izmenom dosadašnjeg stava 11, koji postaje stav 13, omogućeno je da i član odbora poverilaca, čije je potraživanje osporeno u delu, ali ne u celosti, ostane član odbora poverilaca, odnosno da zadrži funkciju.
Ovom izmenom sprečava se promena članova odbora poverilaca, koja bi bila moguća u relativno kratkom roku nakon njegovog formiranja. S obzirom da članstvo u odboru poverilaca nije uslovljeno visinom potraživanja odnosnog člana odbora poverilaca, nema valjanog osnova da članstvo u odboru poverilaca prestane ukoliko je potraživanje tog poverioca samo delimično osporeno. Na ovaj način omogućava se i veća pravna sigurnost organa stečajnog postupka i smanjuje moguća zavisnost članstva u odboru poverilaca od postupanja stečajnog upravnika.
Isto pravilo bi trebalo primeniti i ako je uspeh u pokrenutoj parnici delimičan, tj. ako je poveriocu delimično utvrđeno osporeno potraživanje, a u drugom delu tužbeni zahtev odbijen. U situaciji kada je drugi poverilac osporio potraživanje člana odbora poverilaca (a ne stečajni upravnik), tada se ceni uspeh u parnici pokrenutoj po tužbi za negativno utvrđenje, koju je podneo drugi poverilac. Slična procesna situacija nastaje i u slučaju osporavanja potraživanja za koje je član odbora poverilaca stekao izvršnu ispravu, jer tužbu za negativno utvrđenje podnosi stečajni upravnik ili drugi poverilac koji je članu odbora osporio potraživanje. Navedene odredbe o prestanku članstva u odboru poverilaca, trebalo bi tumačiti tako da se odnose i na člana odbora poverilaca iz reda razlučnih poverilaca, čiji izbor uveden novim članom 38a.
Kooptiranje novog člana iz reda stečajnih poverilaca u slučaju prestanka članstva
U noveliranom stavu 14. predviđena je mogućnost kooptiranja novog člana u slučaju prestanka članstva razrešenjem, ostavkom ili po sili zakona. Ako stečajni sudija ili skupština poverilaca razreši člana odbora poverilaca iz reda stečajnih poverilaca ili član odbora poverilaca iz reda stečajnih poverilaca da ostavku na članstvo u tom odboru ili ako članu odbora poverilaca iz reda stečajnih poverilaca prestane članstvo u tom odboru, po sili zakona, zbog toga što nije blagovremeno pokrenuo parnicu za utvrđenje osporenog potraživanja ili je istu izgubio (stav 13), odbor poverilaca može da kooptira novog člana iz reda stečajnih poverilaca kome mandat traje do prvog narednog zasedanja skupštine poverilaca na kojoj će se izabrati novi član tog odbora.
Izmenom dosadašnjeg stava 12, koji postaje stav 14, izvršeno je usaglašavanje sa stavom 1. istog člana i sa izmenama i dopunama u pogledu prava razlučnih poverilaca na učešće u odboru poverilaca.
dr Nemanja Aleksić, advokat i prof. dr Vladimir Kozar, specijalni savetnik
